دِل دَردِ غروب

عنوان سند: بخشنامة همكاري با ادارة اجراي قانون منع احتكار به انضمام تصويبنامة هيئت وزيران دربارة سازمان و وظايف اداري آن
شرح سند: در اين بخشنامه اشاره شده كه ادارة اجراي قانون منع احتكار به طور مستقل زير نظر نخست وزير فعاليت مي‌كند و كلية ادارات تابعة وزارتخانه‌ها موظفند كه با آن همكاري نمايند. تصويبنامة هيئت وزيران، مشتمل بر تشكيلات اين اداره و وظايف قسمتهاي آن، منضم به اين بخشنامه است.
شمارة سند:240013614
تاريخ سند:6/4/1321ش.
تصاوير مرتبط: 1-2-3- 4- 5- 6-7-

احتكار در لغت به معني انبار نمودن، روي هم گذاشتن و ذخيره كردن است. اما در اصطلاح فقهي گردآوردن مال و مال اندوزي با يك سوء نيت عجيب است، كه به فرمايش پيامبر بزرگوار اسلام به وسيلة فردي كه از زيادي نعمت و ارزاني رحمت به تنگ آمده، به انجام مي‌رسد. اين عمل از جمله زشت‌ترين اعمال در تجارت خوانده شده، به گونه‌اي كه پيامبر اسلام احتكار كننده را ملعون ‌خوانده و به سبب همين زشتي است كه احتكار در اسلام تحريم گرديده است. به عبارت كوتاه، احتكار، انبار نمودن مال است كه منجر به تنگدستي عده‌اي نيازمند بدان مال گرديده و هدف احتكار كننده از اين عمل، گران فروختن آن مال در آينده به منظور كسب سود بيشتر است.
احتكار به عنوان جزء تأثيرگذار بر روند مبادلات مالي و اقتصادي، سهم عمده‌اي در تخريب نظام اقتصادي دارد. ادامة احتكار، باعث وارد شدن تأثيرات منفي در نظام اقتصادي گرديده يا لااقل نظام توزيع توانگري مالي و اقتصادي را با چالش روبرو مي‌كند.
دين مقدس اسلام نيز از يك سو با در نظر گرفتن اثر زشت و نابهنگام آن و از سوي ديگر عشق به عدالت و برابري نسبي مالي، احتكار را در زمرة اعمال غير مشروع قرار داده تا تعادل ميان عرضه و تقاضا و نيز نظم در مبادلات اقتصادي حفظ گردد. فراموش نبايد كرد كه وظيفة هر كشوري جلوگيري از اين عمل قبيح مي‌باشد. با اشغال ايران توسط متفقين و بروز بحرانهاي سياسي و اجتماعي ناشي از آن، و به منظور جلوگيري از احتكار، در سال 1321 اداره‌اي در نخست‌وزيري براي اين منظور به وجود آمد.